Son yılların en hararetli tartışma konusu olan ve siyasetten ekonomiye, yargıdan medyaya her alanı etkisi altına aldığı iddia edilen 'cemaat' gerçeği tüm yönleriyle masaya yatırıldı. Star gazetesi tarafından Andy-AR'a yaptırılan 'Türk toplumunda cemaat algısı' araştırması ezberleri bozacak nitelikte.
Araştırma 10-20 Mart tarihlerinde 20 il ve bağlı 40 ilçede 2 bin 160 kişi ile yüz yüze görüşülerek hazırlanan araşırmada dikkat çeken sonuçlar şöyle aktarıldı:
12 milyon kendini cemaat üyesi sayıyor Araştırmaya göre 'cemaatlere biraz yakınlığım var' ya da 'herhangi bir cemaat mensubum' diyenlerin toplam oranı yüzde 16. Araştırmacılar bu durumu şöyle yorumluyor: bu oran 75 milyonluk bir nufus üzerinden yaklaşık olarak 12 milyona tekabül eder. Bu sayı ağırlıklı olarak Nur cemaatinde yoğunlaşmaktadır. Cemaat mensuplarını yüzde 25'i Fethullah Gülen, yüzde 20'si de Nur cemaatine bağlıdır.
Adı en çok duyulan Fethullah Gülen Adını en fazla duyduğumuz cemaat hangisi, sorusuna 'Gülen Cemaati' cevabı verenlerin oranı yüzde 30.1 oldu. Bunu 'Süleymancılar' yüzde 19, 'Nur cemaati' yüzde 17.3, 'Nakşibendiler' yüzde 5.9, 'İsmailağa Cemaati' yüzde 2.8, 'Cübbeli Ahmet Hoca cemaati' yüzde 2.4 olarak izledi. "Adını bildiğimiz herhangi bir dini cemaat lideri var mı" sorusuna 'Fethullah Gülen' yüzde 60.6, 'Mahmut Efendi' yüzde 7.4, Cübbeli Ahmet Hoca da yüzde 1.5 olarak çıktı.
En başarılı oldukları alan dershane çıktı Araştırmaya katılanlara cemaatlerin hangi alanlarda başarılı olup olmadığı da soruldu. Katılımcıların yüzde 37.8'i 'Dershane ve okul faaliyetlerinde' yanıtını verirken, 'dini hizmetler' diyenlerin oranı yüzde 27.2, 'sosyal yardım hizmetleri' diyenlerin oranı yüzde 12.3, 'hiçir şeyde başarılı bulmuyorum' diyelerin oranı yüzde 8.9'da kaldı.
Manevi ihtiyaçlar cemaate götürüyor Çok tartışılan cemaatlerin işlevlerine ilişkin olarak da 'bir cemaate girişinizde en fazla rol oynayan neydi' sorusuna 'dini vee manevi ihtiyaçlar' yüzde 18, 'aile veya arkadaşlarımın etkisi' 8.2, 'cemaatteki samimi arkadaşlık' 6.6, 'yalnızlık problemini aşma isteği' 5.7, 'cemaatteki paylaşma duygusu' 3.7, 'cemaatin başarılı hizmetleri' 1.7, diğer 6.1, cevap yok' yüzde 50 yanıtları verildi.
Cemaatler mensubu olmayanları dışlamıyor 'Size göre dini cemaatler kendi dışındaki insanları dışlıyorlar mı' sorusuna 'kesinlikle dışlamıyolar' diyenlerin oranı yüzde 25.6, 'pek dışlamıyorlar' yüzde 25.4, 'biraz dışlıyorlar' yüzde 23.6, 'kesinlikle dışlıyorlar' yüzde 21, diğer ise yüzde 4.4 oldu.
Cemaatten baskı hissetmedim Araştırmada yöneltilen 4son bir yılda herhangi bir dini cemaatten kaynaklanan bir baskıyı uğradığınızı hissediyor musunuz?' sorusuna 'kesinlikle hissetmedim' yüzde 51.9, 'pek hissetmedim' yüzde 23.8,'biraz hissettim' yüze 8.9, 'çok hissettim' yüzde 5.3, 'cevap yok' 9.1 ve diğer 0.9 oldu.
En etkili cemaatler hakkında olumlu düşüncelerin dağılımı tablosunda durum ise şu şekilde: Gülen cemaati: AK Parti yüzde 60, CHP yüzde 8.1, MHP yüzde 6.5, BDP yüzde 3.8 Nur cemaati: AK Parti yüzde 69.6, CHP yüzde 8.1, MHP yüzde 6.5, BDP yüzde 2.3 Süleymancılar: AK Parti yüzde 45.5, CHP yüzde 10.4, MHP yüzde 14.3 Cübbeli Hoca: AK Parti yüzde 81, CHP-MHP-BDP yüzde 4.8 Hizbulllah: AK Parti yüzde 44.4, CHP yüzde 11.1, MHP yüzde 22.2, Nakşiler: AK Parti yüzde 75, CHP yüzde 12.5, İsmailağa cemaati: AK Parti yüzde 100
ADD, ÇYDD Masonlar cemaat mi? Araştırmada sorulan 'mason/lions/rotary kulüpleri, Atatürkçü Düşünce Derneği gibi topluluklar da bir nevi cemaat sayılabilir mi?' sorusuna yüzde 27.4 'evet sayılabilir', yüzde 26.1 'fikrim yok' ve yüzde 46.4 'hayır sayılmaz' yanıtını verdi.