18 Maddelik Anayasa değişiklik paketi ile Yargıda yapılan en önemli değişiklik, yürürlükteki Anayasanın “Hâkim ve Savcılar Yüksek Kurulu” başlıklı 159.maddesinde yapılmaktadır.
Hâkim ve Savcılar (Yüksek) Kurulu; Türkiye’deki bütün Hâkim ve Savcıların göreve atanmalarını, bir yerden bir yere nakillerini, görevde terfi ve yükselmelerini yapan; görevlerinde suç işleyip işlemediklerini denetleyen; haklarında soruşturma açılmasına gerektiğinde disiplin cezası verilmesine, Hâkim ve Savcıların mesleğe kabul edilmelerine, görevden uzaklaştırılmalarına, meslekten ihraç edilmelerine karar veren bir kuruldur.
12.09.2010’da AKP döneminde yapılan Referandumla HSYK üye sayısı toplam 12’den 34’e çıkarılmıştı. Şimdi de 13’e indirilmesi teklif edilmektedir.
Tasarının 14. Maddesi ile; 13 üyeli Hâkim ve Savcılar Kurulunun Başkanı Adalet Bakanı, Müsteşarı da Kurulun tabiî üyesi olacak.
Kurulun 4 üyesi Cumhurbaşkanı tarafından, 7 üyesi de Cumhurbaşkanı’nın seçildiği partisinin çoğunlukta olduğu TBMM tarafından seçilecek.
Bu 7 üyelik için başvuran adayları TBMM Anayasa ve Adalet Komisyonları üyelerinden kurulu “Karma Komisyon” tespit edecek.
26 üyeli Anayasa Komisyonu ile 26 üyeli Adalet Komisyonundan oluşan Karma Komisyon toplam 52 üyeden oluşmaktadır.
Bunun 30’u AKP’den, 22’si muhalefettendir. ( 12 CHP + 6 HDP + 4 MHP = 22 üye).
Karma Komisyon her bir üyelik için üç adayı, 7 üyelik için toplam 21 adayı belirleyip Meclise bildirecektir.
Karma Komisyon, bu adayları birinci oylamada üye tamsayısının (52 üyenin) 3’te 2 çoğunluğuyla yani 34 oy ile seçecektir.
Buna ulaşamaması halinde ikinci oylamada 52 üyenin 5’te 3 çoğunluğu ile yani 30 oy ile bu adayları belirleyecektir.
Böylece Karma Komisyon tarafından Meclise bildirilecek 21 aday, AKP’nin Karma Komisyonda 30 üyesi bulunduğundan ad çekmeye bile gerek kalmadan AKP’nin istediği kişilerden seçilecektir. AKP’lilerin çoğunlukta olduğu Karma Komisyonun belirleyip Meclise bildireceği bu 21 Aday arasından da Meclis 7 üyeyi seçecektir.
Şu anda Mecliste AKP’nin 316 Milletvekili bulunmaktadır.
7 üyelik için Meclis’te yapılacak birinci oylamada 367 oy, ikinci oylamada 330 oy aranacaktır.
Buna ulaşılamadığı takdirde AKP’nin destekleyeceği adaylar en çok oyu alacak ve kuraya kalacaktır.
Zaten Karma Komisyondan gelen 21 adayın tamamı AKP’li üyelerin seçtiği ve belirlediği adaylar olduğu için, Mecliste yapılacak Oylama usulü ile seçilmeseler bile ad çekme usulü (Kura) ile yine AKP’nin istediği adaylar seçilecektir.
Anayasa Değişiklik Paketi 16 Nisan Referandumunda kabul edilirse 2 maddesi hemen yürürlüğe girecektir.
Bunlardan biri şimdiki Hâkim ve Savcılar Kurulu’nun bu düzenlemeye göre 30 gün içinde (Mayıs-2017’de) seçilerek yenilenmesi, diğeri de Cumhurbaşkanı’nın partisine üye olmasıdır.
Diğer maddeleri ise 03 Kasım 2019’da yürürlüğe girecektir.
(Madde 17/C) ve (Madde 18/c). Mevcut HSYK’nın üyeleri Ekim-2014’te 4 yıllığına seçilip göreve başladılar. Üyelerin görev süreleri Ekim-2018’de biteceğine göre neden Mayıs-2017’de yenileme yoluna gidilmektedir?
Bu Hâkim ve Savcılar Kurulunun 7 oyu ile; 310 kişilik Yargıtay Üyelerinin tamamı, 116 kişilik Danıştay Üyelerinin 4’te 3’ü seçilecektir. Danıştay Üyelerinin 4’te 1’ini de Cumhurbaşkanı seçecektir. Ayrıca, Yargıtay Başsavcısı ile Başsavcıvekili’ni de Cumhurbaşkanı seçecektir.
-Cumhurbaşkanı’nın tek başına yapacağı işlemleri bu şekilde oluşacak Yargı denetleyecektir.
-12.09.2010’da AKP döneminde yapılan Referandumla Anayasa Mahkemesi üye sayısı toplam 15’ten 17’ye çıkarılmıştı. Şimdi yine 15’e indirilmektedir.
-Anayasa Mahkemesi’nin 15 üyesinin 12’sini Cumhurbaşkanı, 3’ünü de TBMM seçecek. Cumhurbaşkanı, Cumhurbaşkanı Yardımcıları ve Bakanlar görevleri ile ilgili bir suç işledikleri iddiasıyla yapılacak Meclis Soruşturması sonucunda 400 oyla Yüce Divana sevk edilirlerse bu şekilde oluşan Anayasa Mahkemesinde yargılanacaklar. Anayasa Mahkemesi ayrıca Kanunların ve Cumhurbaşkanı Kararnamelerinin Anayasa’ya uygunluğunu denetleyecek. Bireysel başvuruları karara bağlayacak.
-Bu Anayasa Mahkemesinin kendi üyeleri arasından görevlendireceği bir üye de Uyuşmazlık Mahkemesi’nin Başkanlığını yapacak.
-Sayıştay Başkanı ve Üyeleri Cumhurbaşkanı’nın partisinin çoğunlukta olduğu TBMM’ce seçilecek.
-Yüksek Seçim Kurulu’nun 11 üyesi, Hâkim ve Savcılar (Yüksek) Kurulu ile Cumhurbaşkanı tarafından seçilen Yargıtay ve Danıştay üyeleri arasından seçilecek.
-AKP’nin İktidarda olduğu Mayıs 2004’ten bu yana Anayasa’da defalarca değişiklikler yapılmasının sebepleri iyi düşünülmelidir…