Anne babaların en çok yakındıkları konulardan biri, çocuklarının söz dinlememesidir. Bazen bu durumu yaşayan aile, çocuğu terbiye, adı altında zorlar. Çocukla inat yarışına girer. İnadını kırmaya çalışır.

Çocuk, bir birey olduğunu fark ettiği andan itibaren kendisinin de seçme, karar verme hakkına sahip olduğunu düşünerek, istediklerini yapma konusunda ısrarcı olabilir. Onun ısrarcı tavrına, karşılık verirsek, gerginliği tırmandırmış oluruz.

Bu durumda anne baba çocuğun seçme, söz sahibi olma hakkını kullanmasına izin vermeli, fikirlerine saygı duymalı. Eğer çocuk, saygı duyulduğunu, değer verildiğini hissederse, anne babayı üzmez, isteklerini inatla yaptırmaya çalışmaz. Düşünür ki, annem babam benim istediklerime hep “hayır” demiyor, bende onların bu yaklaşımlarını karşılıksız bırakmamalıyım.

Derdimiz çocuğa hâkim olmak, sözümüzü dinletmek olmamalı. Derdimiz iyi insan olarak yetişmesi olmalı. Bunun içinde çocuğumuza emrederek konuşmaktan, gücümüzü kullanmaktan, baskı yapmaktan uzak durmalıyız. Saygı görmek için ona saygı göstermeli, bizi sevmesi için onu sevmeliyiz.

Çocuğumuzla zaman geçirmeli, oturup onunla dertleşmeli, fikrini sormalı, iletişimimizi sıcak ve canlı tutmalıyız. İletişim eksikliği, anlaşılmamayı beraberinde getirdiği için sorun hiç bitmez.

Çocuğun ısrarla yapmak istediği şey, eğer onun aleyhine olacaksa, anne baba ona bu durumu açıklamalı. Sadece, olmaz, hayır, izin vermiyorum, demek çocuğu daha da hırçınlaştırır. Çocuk, ne aksilik olabilir, neden “hayırmış” diye düşünüp, inatlaşabilir. Sanır ki anne veya babam, inadına beni engelliyor. Kendini yere atar, söz dinlemez, kendine ve çevreye zarar verir, yüksek sesle ağlar, vurur veya tükürür.

Bu gibi durumları yaşamamak için, çocukla olan iletişimimizde sabırlı, dürüst olmalıyız. Bu gün, sen benim için önemlisin deyip, yarın “seni sevmiyorum, seni bırakıp gidicem, sana dayanamıyorum.” gibi çelişkili sözler söylenmemeli.

Sinirlenmeden yumuşak ve de kararlı olmak gerekir. Ceza yerine ödül kullanmalı.İsteklerine saygı duymalı,alternatifler sunmalı,diğer seçenekleri değerlendirmesini teklif etmeli.

Uzmanlar bu dönemlerde söz dinlememenin çocuğun kişiliğini ortaya koymasının bir yolu olduğunu söylüyorlar.

AYŞE ARSLAN BAY
Özel Eğitim Uzmanı/Okul Öncesi Öğretmeni